شنود و روشهای مقابله با آن (2)

ـــ شبکه های تلفن همراه درماهیت امر تفاوتی باتلفنهای ثابت شهری ندارند ومراکز سوئچینگ هردوسیستم بااندکی تغییرات نرم افزاری وسرویس مشابه هم میباشند وتنها تفاوت اصلی درانتقال سرویس وخدمات یک شماره تلفن مشخص به مشترک درعدم استفاده از کابل وسیم بین مراکز تلفنی ومشترکین واستفاده از شبکه وتجهیزات هوشمند رادیوئی وآنتن های ویژه است .
ـــ شبکه های تلفن همراه شبکه تلفنی هوشمند ومتحرک از نوع سلولی (Cellular Phone) است که حضور وشرایط واستفاده مشترک ازتوانمندی شبکه را بطوردقیق زیر نظر داشته وموقعیت مشترک را درنقاط مختلف شبکه سلولی شناسائی وسرویس وخدمات مراکز تلفنی مختلف رادراختیارمشترک قرارمیدهد
GSM شبکه ایست بین المللی که دارندگان تلفن همراه را درشبکه های تلفن کشورهای مختلف جهان براساس ضوابط مشخص سرویس میدهد , ولی بایدتوجه نمود که عنوان وکلمه GSM ماهیت وذات سلولی (cellular phone) شبکه را تحت الشعاع قرارنداده است ودرواقع شبکه تلفنهای همراه را که به شبکه لانه زنبوری نیز شهرت دارد وعلت این مسمّی , تشابه نحوه وگستردگی موقعیت جغرافیائی شبکه به صفحه وسطحی از لانه زنبوراست که هرلانه زنبوررا یک سلول تلفنی باید تلقی نمودکه امکانات مخابراتی شبکه تلفن همراه برحسب شرایط وموقعیت ونیاز ترافیکی هرسلول ومحاسبه ظرفیتهای ورودی وخروجی کانالهای رادیوئی و نیزکانالهایارتباط سراسری شبکه درمقیاس (MBs) به لحاظ ماهیت دیجیتالی در تعیین ظرفیت ترافیکی هرسلول محاسبه وطراحی وبرنامه ریزی میگردد , بطوریکه متحرک بودن تلفن مشترک درهر سلول باتغییر موقعیت مکانی , کمترین تغییری دروضعیت کیفیت ارتباطی ومکالمه حاصل نگردیده وفقط امکانات ارتباطی با تعیین موقعیت مشترک از طریق سیگنالینگ ویافتن وی در هر سلول در اختیار وی قرار گرفته ونیز موارد فنی ومالی ومحاسباتی ومبادله پیغام واطلاعات (DATA) تحت نظارت وکنترل دقیق قراردارد
هرسلول بوسیله تأسیسات وامکانات وتجهیزات خاص بوسیله مراکز کنترل (BSC) ومراکز رادیوئی ( BST ) امکانات مراکز مختلف شبکه تلفن همراه را دراختیارمشترک قرارمیدهد.
ـــ اختلالات درشبکه های تلفن همراه درایران هرچند به موضوع مقاله مرتبط نمیباشد ولیکن جهت آگاهی عموم ذکر این نکته درداخل پرانتز ضروری است که تاسیات ومراکز تلفنی (switching) تلفنهای همراه درایران یکی از پیشرفته ترین مراکز تلفنی جهان ومنطبق باکلیه معیارهای مراکز تلفن دیجیتالی بادههاامکان وتوانمندی (features) درتأمین نیازهای مشترکین است واختلات موجود ناشی ازعدم محاسبات دقیق فنی ومنطقه ای درتنظیم ترافیک ومشکلات اساسی درظرفیت جابجائی اطلاعات دراتصالات شبکه تلفن همراه (Carrier/TIE line) وعدم محاسبات درتعیین ظرفیت آنتهای سلولی وظرفیت مراکز رادیوئی BST وظرفیت ونحوه ارتباط آنها که اکثراَ با تجهیزات کم ظرفیت رادیوئی (مایکروویو) بامراکز کنترلی BSC وتامراکز اصلی ا ست ومشکلات بحدی شدیدوپیچیده است که مدرنترین تلفنهای همراه موجود درنزد مشترکین که ازنظر ظرفیت باطری برای 3 ساعت مکالمه درشبکه های پیشرفته وسالم طراحی گردیده درشبکه ایران مجموعه ظرفیت یک باطری 650 میلی آمپری صرف شماره گیریهای مداوم درامکان ارتباط میگردد.
ـــ مشکل اساسی شنود تلفنهای همراه نیزاز همین نقطه آغاز میگردد, زیرا استفاده ازامکانات مراکز تلفنی ومکالمات بواسطه تجهیزات رادیوئی انجام میگیرد وبزبان ساده تلفنهای همراه نیز همانند تلفنهای بیسیم است بااین تفاوت که شنودآن باامکانات معمولی میسورنبوده وگیرنده ای باندفرکانسی خاص خود رامیطلبد وازآنجائیکه چنین گیرنده هائی حتی باقابلیت دریافت گروه 2 تلفنهای همراه به وفوروقیمتهای ارزان دربازارممکن است وبراساس تعارف انجامی اطلاعات منتشره درهوابصورت امواج رادیوئی به سهولت قابل استراق سمع وشنود با انواع تجهیزات پیشرفته موجود دربازار است , که دراین مقاله ( ازذکرمشخصات واطلاعت فنی ونام ومارک تجهیزات که دربرخی موارد از یک ماشین حساب جیبی ویا یک دستگاه تلفن مئبایل کوچکتراست درجهت رعایت نکات ایمنی وعدم تسری مشخصات آن خودداری میگردد ) . برخی ازاین تجهیزات به قدری مدرن ومجهز وپیشرفته است که سیگنالهای شماره گیری انجامی توسط مشترکین را که عموما TONE یا DTMF است تشخیص وشماره های مشترکین رانیز شناسائی مینماید. ومتاسفانهادربه شنود کلیه فرکانسهای رادیوئی 500 KHz ~ 2 GH که شامل فرکانسهای دولتی وخصوصی ونظامی وانتظامی رانیزمیگردد. (درعدم تعمیم اطلاعات فنی کمترین اشاره ای به مشخصات تجهیزات ممکن وموجودنگردیده است )
ـــ شنودمکالمات تلفنهای همراهدراین مرحله بوسیله عوامل غیرمجازوسازمانهای اطلاعاتی غیر مجاز ممکن میگردد که باامکانات نامحدود مالی درخرید انواع پیشرفته وکامل تجهیزات مزبور آنان را قادرمیسازد که بدون کمترین احساس مسئولیتی درقبال قوانین حاکم نسبت به شنود مکالمات تلفنهای همراه وغیره اقدام نموده ومهمتر اینکه همیشه به عنوان ناشناس وشبح باقی بمانند.
ـــ نتیجه اینکه بااطمینان میتوان باور داشت که هیچ مرجع رسمی بدون دلیل مکالمات افراد را مورد شنود قرارنمیدهد وآگرمصمم به چنین امری باشد با محمل قانونی کلیه امکانات وتجهیزات مدرن , حتی موقعیت یاب مکالمه کننده را که دراختیار داردبصورت کاملا وقانونی وشفاف عمل مینماید , زیرا درنهایت اطلاعات مکسوبه رابایددریک مرجع قانونی علیه فرد یا سازمان مورد استناد قراردهد وکه درصورت غیرقانونی بودن فاقدارزش واعتباروموجب ضمان ومسئولیت است .
ـــ بنابراین ضمن آسودگی خیال ازعدم شنود بدون اساس ودلیل , بوسیله مراجع قانونی و رسمی اطلاعاتی که نه مجوز ونه حوصله ونه حساسیتی به اطلاع از زندگی خصوصی مردم جوامع دارند وفعالیهتای آنان درچهارچوب ضوابط امنیت ملی هرکشور است , باید نگران عوامل وافرادغیررسمی بودکه بدون کسب مجوزنسبت به مصرف اموال عمومی درسازمانها ویا فرداً درخرید تجهیزات وادواتی که حق استفاده از آنهاعلیه مردم جوامع خودراندارند بصورت موازی بامراجع رسمی اقدام نموده وبادراختیارداشتن ازابزاروادوات شنودبه حریم خصوصی وزندگی افاردجامعه خود تجاوز نموده وباایجاد بی امنی دراماکن وخطوط ارتباطی خسارات جبران ناپذیری را به جوامع واردمیکنند .
1 ـــ چاره چیست ؟ وچه باید کرد؟ :
بنظرمیرسد تنها چاره، ارتقاء سطح آگاهی عمومی درشناخت وآشنائی باادوات و تجهیزات غیرحرفه ای وآماتوری شنود و سپس سلب فرصت هر نوع تحرک ممکن عوامل غیرقانونی وغیر مجاز دردسترسی به منابع اطلاعاتی درتمام سطوح جامعه ازطریق عدم بکارگیری ابزار وادوات غیراستاندارد ونیزعدم مبادله مواردمهم واساسی واطلاعات ازقبیل طبقه بندی شده ومالی وتجاری خصوصی وخانوادگی وغیره در تلفنهای همراه وهرنوع تلفن بی سیم وتلفن های معمولی است .
درچنین مکالماتی حتی المقدور باید منابع دقیق واطلاعات واضح از قبیل اطلاعات مستند و قابل دسترسی و امکان بررسی و نیز شماره تلفن وآدرس وموضوعات ومسایل خصوصی مهم خودداری نمود واقدامات شنود کننده را خنثی ساخت .
باید درنظر داشت که ظریب اطمینان تلفنهای معمولی درصورت عدم بکارگیری تلفن بیسیم وتلفنهای همراه به مراتب بالاتر وقریب به صددرصدبوده ومکالمه باتلفن معمولی احتمال شنود افرادغیرمجازرا به صفر کاهش میدهد , بنابراین زمانیکه امکان مکالمه باتلفن معمولی وجوددارد وچه لزومی به مکالمات مهم وحیاتی درتلفنهای بیسیم وهمراه که اطلاعات رادرفضاازطریق امواج رادیوئی منتشرمینمایند وجوددارد؟.تااسرارزندگی دراختیارافرادغیرمجازوفاقدصلاحیت قرارگرفته وموجبات اضرارسنگین وعوارض خطرناک گردد. بخصوص افرادی درمناصب وموقعیت های عالی ورسمی کشور نبایدفراموش نمایندکه صدهاماهواره جاسوسی درفضادرحال شنودوپی گیری وانتقال اطلاعات دریافتی به پایگاههای زمینی دراقصی نقاط عالم هستند
3 ــــ شنود غیر قانونی مکالمات وکنترل ارتباطات
همانطور که قبلا مطرح گردید به دلیل پیشرفتهای نجومی درصنایع میکروالکترونیک , تجهیزات ولوازم مخابراتی امنیتی گوناگونی درانواع مختلف تولید وروانه بازار مصرف گردیده که با قیمتهای بسیار ارزان وبه سهولت قابل دسترسی وخرید است وکافی است که فردی باهدف خاصی وبااندکی مطالعه ومشاوره به چنین تجهیزاتی دسترسی پیداکرده , بنابراین استفاده کنندگان ازامکانات مخابراتی هستند که نباید زمینه فعالیت افراد ومراکز غیر مجاز رافراهم نمایند .
بایدآگاه بودکه تنهاپدیده ای که محدوده جغرافیائی وحدود و مرز را تعرفه نمینماید امواج رادیوئی است , بنابرای نباید تصورنمود که چگونه بانصب یک میکروفون ویادوزبین مینیاتوری وبسیارکوچک ودراندازه یک دکمه پیراهن قادراست باقدرت رادیوئی خروجی اندک خودودرمقدارمثلا (یک میلی وات) میتوان مکالمات وتصاویررادرطیف گسترده مرئی وشنود نمود , که بااشاره ای کوتاه به وجود انواع گیرنده تکرارکننده های حرفه ای رادیوئی میتوان نتیجه گرفت که درساختمان مجاور ویااتومبیلی درنزدیکی محل نصب تجهیزات شنود مکالمات رادریافت وبه نحو وترتیب دلخواه ازقبیل شنود وضبط ویاارسال به پایگاههای خاص ازطرق مختلف درفواصل بعید درنقاط مختلف گیتی ازاطلاعات حاصله استفاده نمود.
4ـــ تجهیزات غیرحرفه ای وآماتوری شنودوجمع آوری اطلاعات
تجهیزات وفرستنده های رادیوئی بامنظوراستراق سمع صوتی وشنود وکنترل ویدئوئی وتصویری برحسب موردوهدف وذات مخفی آن وعدم امکان کشف وجلب توجه , دراشکال گوناکونی ساخته شده ویا داخل وسائل معمولی تعبیه وجاسازی میگرددتا ضمن عدم جلب توجه قابلیت های خود ازقبیل امکان دسترسی های مکرروتعویض باطری وموقعیت تجهیزات ورعایت موارد ونکات ایمنی وغیره حفظ نماید.
تجهیزات شنودوارسال صداوتصویر معمولادراشکالی مانند گلدان – زیرسیگاری – قلم – کتاب – بطری – ابزاروادوات مکانیکی – مبل وصندلی – کمد وکتابخانه – انوع لباس – لوازم آرایشی وبهداشتی - دستگیره درب – ظروف غذاخوری ولیوان وفنجان – لامپ – چراغ رومیزی وآباژور – انواع وسایل چوبی – رادیوی جیبی ورومیزی – انواع تلفنها ئی که دهــــنی آن معمولا یک فرستنده رادیوئی است – قاب عکس وتابلو – انواع اسباب بازی - تلفـــن همراه - ماشین حساب – کپسولهای دهنی تلفنهای معمولی – بلندگو- کیف سامسونت – عینک - تلفنهای بی سیم که برای منظورشنود طراحی گردیده – جاکلیدی وجاسوئچی – دسته دنده اتومبیل – کیف جبیب وبغلی – دفتریادداشت وکلاسور – چـــراغ رومیــزی – جاقلمــی - انــواع اشیاء رومیزی وجیبی لوازم لــوکس وفــانتـــزی – ساک مسافرتی – صنایع دستی – چراغ قوه – کمربند – کراوات – دکمه سردست وانواع دکمه لباس – سنجاق وگل سینه وسنجاق کراوات – عینک – هدفون – ساعت مچی ودیواری ورومیزی – جاکلیدی – لوازم داخل اتومبیل – برس وشانه – کامپوتر ومانیوروکی بورد – انواع لوازم التحریر واداری – انواع دتکتورهای اعلام حریق سقفی - لامپ های روشنائی - انواع کلید وپیریزهای برق وتلفن ودوشاخه که اطلاعات محیط رامعمولا به منظور ایمنی های لازم در طول موجهای بسیارکوتاه وغیرقابل دریافت با گیرنده های معمولی ارسال ودرمقصد کنترل با گیرنده های خاص دریافت ومورد بهره برداری قرار میگیرد که نمونه هائی معدودی بدون ذکر اسامی تجاری ومشخصات فنی وکارخانجات سازنده به منظورعدم تعمیم اطلاعات مربوطه بنظرمیرسد.
نمونه هافوق موید وجودانواع تجهیزات شنود دراشکال واجسام گوناگون ومتاسفانه قابل دسترس با قیمتهای ارزان میباشد بنابراین بابودن چنین تجهیزاتی دردسترس عموم شنودونشت اطلاعات وکنترل مکالمات امری اجتناب ناپذیرخواهدبود.
5 ـــ روشهای خنثی سازی اقدامات عوامل غیرقانونی
بااطمینان ازعدم شنودواستراق سمع مراکز رسمی ودولتی اطلاعاتی وعدم دخالت آنان درامور روزمره وعادی بالحاظ اتلاف وقت وعدم کاربری اطلاعات جمع آوری گردیده وانحراف از اهداف واقعی واصلی (کمااینکه هزاران مکالمه وتماسهای روزانه که برخی از آنها درطرح ریزی اعمال وافعال غیرقانونی ومجرمانه روزانه درجریان است که شنودودخالت مراکزاطلاعاتی میتواند از بروز وقایع ممانعت نماید) به دوربوده وخطراصلی در درز و نشت اطلاعات ازطریق عوامل غیرمجاز وغیرقانونی است که بهردلیل اقدام به تحرکات غیرقانونی شنود واستراق سمع مینمایندوبااندکی هوشیاری وتدقیق میتوان اقدامات آنان را بِصُورمختلف خنثی ونقش برآب نمود.
1-5 > افرادوسازمانهای دارای اطلاعات مهم مالی وتجاری میبایستی حتی المقدور درخرید ونصب تجهیزات غیراستاندارد ومشکوک امتناع وضمن مشاوره باافراد مطلع وآگاه ضرایب امنیتی حفظ اطلاعات ومکالمات خودرا درحد ارزش آنها افزایش داده وهمیشه توجه نمایند که تصویر وصدای آنها به لحاظ اهمیت اطلاعات ممکن است درجائی دیده وشنیده شودورعایت نکات به آنهاتوصیه میگردد.
2-5 > از خرید تجهیزات ناشناخته و مشکوک و دخالت افراد ناشناس در نصب لوازم و تجهیزات مزبور و خود ممانعت گردد.
3-5 > درتحویل لوازم شخصی واداری به تعمیرگاههای ناشناس وغیر نمایندگی رسمی ومجازخودداری شود.
4-5 > مناسبت ونوع لوازم اهدائی وکادویی دیگران موردارزیابی قرارگیرد.
5-5 > از حضور و تردد افراد مشکوک و ناشناس به محل کار و زندگی ممانعت گردد.
6-5 > باتوجه به اهمیت محیط کار و زندگی از تجهیزات الکترونیکی نظارتی ( surveillance) بهره گرفته شود .
7-5 > نسبت بــــه اهمیت مکالمات خـــود اقدام به نصب و تجهیز محیط و اماکن مسکونی واداری خود به ابــــــزار و وسایل خنثی کننـــده نماید. ( (Jammer & BUG / RF Detectorانواع فرستنده و میکروفون مخفی و سایر لوازم و ابزار شنود گردد.
8-5 > نسبت بـــــــه درجه اهمیت ارتباطات واطلاعات ازتجهیزات رمزکننده مانند (Encription – Scrambler – Chpher ) درکلیه وسایل ارتبـــــاطی مهم خود مانند تلفن موبایل وفاکس وکامپیوترودیگروسایل ارتباطی رادیوئی وبیسیم پس ازرمز کردن وغیرقابل شنود واستراق سمع نمودن اطلاعات و مکالمات از نشت و شنود آن جلوگیری گردد. ( البته بایدتوجه داشت که اقدامات مذکور در خنثی سازی اقدامات افراد و مراکـــز غیرمجازبوده وسازمانهای قانونی ورسمی توانائی وقابلیت وتوان باز کردن وشکستن هرنوع رمز را دارا میباشند ) .
9-5 > ازمشاوره افرادوموسسات وشرکتهای الکترونیکی ومخابـــــراتــــــــی حرفه ای ومطلع ومجاز درحفاظت وکنترل محیط کاروزندگی درانجام کنترل وتستهای لابراتواری درکشف وخنثی سازی تجهیزات شنود بهره گرفته شود.
10-5 > نظر به وجود برخی تجهیزات وفرشتنده های استراق سمع وشنود درخطوط تلفنی ثــــــابت شهری به اشکال وسیستمهای مختلف مانند ا لقائی (induction Coil & instruments) که باپیچیدن سیم حساس فرستنده درحدچند سانتیمتر آنرا فعال ویا بااتصال انواع فرستنده های مینیاتوری به روش موازی ویاسری به کابل وخطوط مشترک ودرمسیرکــــــابل وسیم اقدام به ارسال رادیوئی مکالمات وشنودمینمایند , که مشترک میبایستی ضمن اطمینان محض به شرکتهای مخابــــــراتی درعـــــدم مشــــــــارکت درچنین مسائل واقدامات غیرقانونی ترتیبی اتخاذ نمایند که سیم یاکابل تلفن درنقاط دردسترس ازنوع محافظ دار(shilded) ودر داخل لوله ویادیواروکانال ودرنهایت به دوراز دسترس برای حفاظت ازنصب تجهیزات شنوددرمسیراستفاده گردد .
11-5 > اکثر موارد استراق سمع وشنود درخطوط تلفنی , ازطـــریق قـــراردادن نـوعی میکروفون فرستنده به شکل کپسول دهنی تلفن که ازنظرظاهری تفاوتی با دهنی معمولی ندارد وتشخیص آن بیسار مشکل وکارلابراتواری است انجام میگیرد, که به سهولت وفوری قابل تعویض است که این امرپیوسته مدنظرباشد.
12-5 > درکمترین امور مخابراتی وتجهیزات مربوطه ازمشاوره اشخاص آگاه وخبره بهره گرفته شود.
13-5 > میکروفونهای فرستنده وبی سیم دراشکال مختلف دستی ویقه ای وکمـــــری وغیــــره که دربـــازارمصرف بـــــه سهـولت قــــابل دسترسی است نیز وسیله ای برای شنود است که بـــه این امر توجه نموده وازغیــــرفعال بودن چنین وسایلی درمحل کارویامنزل خوداطمینان حاصل گردد.
14-5 > افرادباشرایط وموقعیتهای مهم اجتماعی واقتصادی واداری درموارددعوت وورودبه اماکن ناشناخته وهتل وجلسات واتومبیل ومنزل خودودیگران حتمایکدستگاه کاشف میکروفون دستی وفرستنده ازنوع جیبی که بسیارارزان ومطمئن است به همراه داشته تاپس ازاطمینان ازامن بودن محیط اقدام به محاوره نمایند .
15-5 > باید توجه نمود که امواج رادیوئی حدومرز جغرافیائی ندارد ویک فرستنده رادیوئی شنود باقدرت 2 میلی وات (به انداره وشکل یک لوبیا ) قادربه ارسال مکالمات به واسطه انواع شبکه های ارتباطی مانندخطوط تلفنی وتکــراکننده هــــای رادیوئی وتجهیزات ماهواره ای به اقصی نقاط کره زمین است .
6ـــ استراق سمع وشنود صدا وجمع آوری اطلاعات ازطریق شبکه های کامپیوتری واینترنتی نیز قابل بررسی است که سوای قرار دادن تجهیزات شنود درداخل آنها, نرم افزارهای خاص وویژه شنود وجمع آوری اطلاعات (DATA) وفعال کردن میکروفون ودوربین منصوب درکامپیوتر درشرایطی که کامپیوتر دروضعیت نیمه خاموش (satandby) قراردارد , بدون کمترین جلب توجه , باقابلیت فرمان وکنترل از راه دورکنترل درمحیطی که کامپیوتر درآن قراردارد بااستفاده از نرم افزارهای خاص ویادرموارد حرفه ای با قرارداردن انواع تجهیزات کنترل وانتقال اطلاعات وصداوتصویر رادیوئی ویاشبکه ای بوسیله برخی سازندگان وتولیدکنندگان قطعات ولوازم کامپیوتر مانند کارت صدا وگرافیک ویامادربورد ویاکارتهای دیگرازقبیل مودو وفاکس وکه به سفارش مشتران طراحی ونصب گردیده وبکارگیری نرم افزارهای ویژه که علاوه بر صدا وتصویر , کلیه اطلاعات وفایلهای ذخیره شده درکامپیوتررابدون اطلاع کاربر,درموارد ورود به شبکه اینترنت و شبکه های LAN / WAN ویا standby , بدون برجای کمترین گذاشتن کمترین اثر ورد پاازخود , ازجدیدترین روشهای شنود وکنترل اطلاعات حرفه ای ومدرن است که پرداختن به آن مقاله مستقلی می طلبد , البته موارد حرفه ای دیگری قابل طرح وبررسی است که به دلیل عدم موضوعیت وممانعت ازامکان سوء استفاده , از ذکر اطلاعات ومشخصات واسامی فنی وتجاری آنهاخودداری میگردد .
7ـــ درممانعت ازشنودواستراق ازتلفن همرا ضرورت دارد افرادواشخاص که دارای مشاغل وفعالیتهای حساس و کلیدی بوده ویا که مکالمات آنهاازدرجه اهمیت بالائی برخورداراست , ازمکالمه باتلفن همراه معمولی درمسائل طبقه بندی شده ومهم خودداری ودرصورت اظــــــــطـــــــــرارازتــلفـــنــهــــــــای هـــمــــــراه ویـــــــژه کــــــــــه دارای مشخصـــــــات ایمــنــــی بـــــالا و مجهــــــزبه مـــــــــدارات >
( DVSI ) - Encryption Devices - Vocoder for superior speech quality & RSA – RIPEMD /160 & میباشد استفاده نمایند , این نوع تلفنهابه دلیل بالابودن استانداردایمنی ومجهز به مدارات ویژه رمزکننده غیرقابل شنودمیباشند .
درپایان باردیگرذکراین نکته ضروری است که ازخریدویاقبول امانت وهدیه ازاشخاص درموردتجهیزاتی که احتمال ایجادزمینه شنودرافراهم مینمایدویانصب وقراردادن اشیاء ولولزم لوکس وبه ظاهرزیباولی ویژگی بسیارخطرناک دراماکن کارومنزل واتومبیل وداخل جیب ولباس خودداری نمودودانش واطلاعات عمومی خودرادرموردآنچه که مورد نظربرای استفاده است افزایش دادوتوجه نمودزمانیکه اطلاعات نشت کردغیرقابل جمع آوری واسترداد است .
درخاتمه شنودواستراق سمع رانبایدتنهابه خطوط وشبکه های ارتباطی واماکن محدودکرد زیزاتجهیزات مدرن والکترونیک دیداری وشنیداری دردست بشردرصورت بی اعتنائی به ارزش واهمیت اسرارواطلاعات فردی واداری وسازمانی درکمین ربایش وشنوداطلاعات است , نمونه های زیر تجهیزاتی برای شنود واستراق سمع درفضای باز وسالنهاوپشت پنجره ودیواروازراه دورطراحی وساخته شده اند که اهمیت شنودوجمع آوری اطلاعات واسراررامیرساند.
منبع: www.bisim.org
/خ